ส่วนที่เสื่อมไปตามการใช้งาน  แล้วทำให้เกิดอาการปวดข้อ  เคลื่อนไหวลำบาก  เกิดการเสียดสี  คือส่วนที่เป็นกระดูกอ่อนผิวข้อ  ซึ่งพบว่ามีความเปลี่ยนแปลงดังนี้

1 เสื่อมเพราะโครงสร้างเปลี่ยน

อาการมักเกิดกับผู้สูงอายุ หรือผู้ป่วย การเสื่อมแบบนี้เป็นการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างโดยพบว่าผิวหน้าของกระดูกอ่อนมีการแตกเป็นร่องตื้นๆ  สีที่เคยขาวใสกลายเป็นสีน้ำตาลขุ่น  และมีอาการหนักขึ้นเรื่อยๆร่องลึกของกระดูกอ่อนนี้จะกินลงไปจนถึงกระดูกด้านใน มีการสร้างเนื้อกระดูกด้านหน่อยเพิ่มทำให้หนาขึ้นอาจมีช่องกลวงหรือ  มีถุงน้ำอยู่บริเวณนี้  สุดท้ายเมื่อโลกลุกลาม  อาจไม่เหลือกระดูกอ่อนหุ้มผิวหนังอยู่เลยหรือเกิดกระดูกงอกใหม่  แต่กระดูกที่งอกใหม่นี้แม้มีกระดูกอ่อนหุ้ม   ก็เป็นกระดูกอ่อนชนิดพังผืด ไม่สามารถช่วยในการเคลื่อนไหวได้เหมือนเดิมแถมทำให้เกิดเสียงเวลาเสียดสี

2 เสื่อมเพราะส่วนประกอบเปลี่ยน

การเปลี่ยนแปลงแบบนี้  จะไม่เห็นว่าเกิดความเปลี่ยนแปลงด้านรูปร่างหน้าตาของข้อ  แต่ส่วนประกอบภายในข้อจะไม่เหมือนเดิม การดูแลผู้สูงอายุ กาดูแลผู้ป่วย บางครั้งพบว่ามีปริมาณน้ำมากขึ้นในข้อ  ทำให้ข้อบวม  โครงสร้างภายในสูญเสียส่วนประกอบบางส่วน  โดยมากพบปริมาณคอลลาเจนในข้อลดน้อยลง  ลักษณะเส้นใยของคอลลาเจนเปลี่ยนไป  มีขนาดเล็กลง  ผิดรูป จับตัวกันกลอมๆ ทำให้เกิดการบวมของกระดูกอ่อนได้ง่าย

คอลลาเจนในข้อสมัยนี้คอลลาเจน  ไม่ใช่ชื่อใหม่  แต่ส่วนใหญ่ได้ยินกันจะเป็นเรื่องของผิวพรรณ  ความมีน้ำมีนวล  โดยผลิตภัณฑ์กลุ่มเวชสำอางเริ่มมีการนำคอลลาเจนมาผสมโดยเน้นให้เกิดความชุมชื่น ลบรอยเหี่ยวย่น

แต่คอลลาเจนที่เป็นส่วนประกอบในข้อนั้นส่วนใหญ่เป็นคอลลาเจน  ชนิดที่ 2 (Collagen type 2)ในขณะคอลลาเจนที่มีผลต่อผิวพรรณเป็นคอลลาเจนชนิดที่ 1,3,4 ดังนั้น หากคิดจะเสริมคอลลาเจนต้องดูให้ดีว่าเป็นคอลลาเจนชนิดไหน

3 เสื่อมเพราะกระดูกอ่อน

            สลายการเสื่อมแบบนี้มักเกิดในผู้สูงอายุ หรือผู้ป่วย เกิดจากกระบวนการของร่างกายที่เรียกว่า  กระบวนการเมตาบลิซึมเปลี่ยนแปลงไปเกิดการสร้างเอนไซม์ชนิดหนึ่งที่มีผลทำลายกระดูกอ่อนผิวข้อซึ่งอาจเกิดจากสาเหตุนี้  จะตรวจพบเอนไซม์ Hyaluronidase ซึ่งจะไม่พบในกระดูกอ่อนผิวข้อปกติจะพบในในผลิตออกไซด์เพิ่มมากขึ้น